Padrón - Iria Flavia- 2.3 Km
A curta distancia que separa estas dúas localidades é totalmente urbana, en realidade non se sabe onde termina padrón e comeza Iria Flavia. O peregrino ten a sensación de que non abandonou Padrón ata que se supera esta última por espazos agrícolas.
2. Iria Flavia - A Esclavitude- 3.9 Km
O peregrino a rodeado pola súa banda traseira a bonita Colexiata de Santa María de Iria e ao pouco de deixala atrás, seguindo moi de preto a estrada nacional, xa se poden divisar a agullas do suntuoso e barroco santuario mariano da Escravitude, levantado no s. XVIII sobre unha fonte onde tivo lugar un milagre que motivo a súa construción.
3. A Esclavitude - Rúa de Francos- 6.7 Km
Deixamos a milagrosa fonte, que se atopa a pé de estrada, e torcemos á dereita seguindo unha pista que nos conduce á igrexa de Santa María de Cruces. Por bosques e veredas alcánzase a vía do ferrocarril, que se cruza á altura da pintoresca aldea de Angueira de Suso. Aos poucos e tras atravesar de novo a estrada nacional imos achegando ao evocador enclave de Rúa de Francos. A ruta segue estando moi ben sinalizada e o peregrino só debe seguir as frechas amarelas que lle conducirán ata a tumba do Apóstolo.
4. Rúa de Francos - Santiago de Compostela- 10.8 Km
A partir de aí o Camiño penétrase por unha pista, que en parte está cuberta polos emparrados viñedos. A traza é agradable e o suave ascenso cara a Santiago, salvando algúns repechos, apenas se percibe. O paso do peregrino discorre polas aldeas de Osebe, Biduido e Milladoiro, esta última quedará á nosa dereita. As torres da Catedral Compostela xa se intúen, o camiñante sabe que a meta se atopa preto e quizais é por esta razón que este treito, cada vez máis urbano, faise eterno.
Primeiro municipio da provincia da Coruña, despois de deixar atrás a de Pontevedra.
É interesante visitar:
O "Pedrón"
O Pedrón é unha pedra da que se asegura serviu para atar a barca tamén pétrea que trasladou ao Apóstolo Santiago xa morto, desde Palestina ata as costas galegas.
Que en realidade o Pedrón sexa un ara romana, non quita nin resta valor relixioso histórico a este bloque granítico, que se converteu en todo un símbolo para millóns de peregrinos que chegan de maneira ininterrompida ata Compostela e que logo descenden mesmo a esta localidade, posto que "quen vai a Santiago e non vai a Padrón, ou fai a romaría ou non".
Outros, ao contrario, fan a hoxe denominada Ruta Marítima e, emulando aos seus antepasados, desembarcan aquí para continuar camiño cara á tumba do Apóstolo.
O ara romana ten unha inscrición, alterada séculos máis tarde (engadíuselle unha cruz e cambióuselle o nome propio que figura nel)/nel), que algúns traducen por "A Neptuno os catorienses puxeron do seu peto".
O Pedrón áchase debaixo do altar maior da igrexa de Santiago, levantada xusto na marxe esquerda do río Sar por orde do todopoderoso arcebispo Gelmírez no ano 1133 e, acorde co seu tempo, de estilo románico.
Daquel templo só se conserva unha pedra, que se distingue á beira da porta que dá ao "Espolón", e nese bloque granítico está gravada a inscrición "Dominus Eclesia Procurator edificavit in era MCLXXI", que se traduciría ao castelán actual por "O señor procurador da igrexa edificou na era MCLXXI".
O templo desapareceu e modernizouse, agora en estilo gótico, por orde do bispo Lope de Mendoza. Perviviu mesmo estes tempos un púlpito de pedra e nada máis, porque a mediados do século XIX foi levantado no lugar o actual, cunha fachada simétrica paradigmática do estilo ecléctico.
Convento do Carmen
O viaxeiro ten diante de se a Costanilla do Carmen (ou Costiña do Carme) que, magníficamente enlosada e sen asfalto por ningún lado, ascende ata o convento do Carmen.
Ese convento, primeiro dos Carmelitas Descalzos e logo dos Dominicos, é unha boa mostra do neoclásico galego, convertido en espontáneo miradoiro sobre a vila.
Edifícase sobre roca viva a comezos da centuria XVIII coa inestimable achega económica de Alonso da Pena e Montenegro, padronés que chegou a ser reitor da Universidade compostelá, e áchase pegado ao monte San Gregorio, nunha de cuxas ladeiras se ergue a ermida de Santiaguiño do Monte.
Convento de S. Antonio de Herbón
O convento de San Antonio é a mostra franciscana por excelencia: alí instaláronse eses monxes e alí seguen; unha fonte que representa a un deles en postura de oración indica que foi construída en 1 786, pero a data non debe chamar a engano: os relixiosos xa estaban no lugar no ano 1396.
Todo é sobriedade, silencio, oración e traballo. Nada cega por si só, pero do conxunto emana un halo de misterio, de quietud, de encerrar o enigma que explica que, a pesar de todas as vicisitudes, o recinto foi, é e seguirá sendo un centro do que en toda a comarca fálase con profundo respecto.
É posible que a todo iso contribúa o feito de que estea metido nunha hondonada, e que para chegar a el haxa que descender por unha empinada e longa rampla primeiro e por unhas escaleiras despois, ata deterse ante a sobria fachada coa súa torre-campanario.
No interior do templo, a profusa ornamentación do altar maior non logra evitar que continúe esa sensación de sobriedade. Non reclaman nada, pero na Historia consta que foron eles, os franciscanos, quen trouxo de América a planta dos afamados pementos.
As horas de atención na portería son de nove a unha, e de catro e media a oito e media.
Igrexa de Santiago
A igrexa de Santiago de Padrón, de austero neoclasicismo, garda testemuños dos templos precedentes, unha inscrición de tempos de Gelmírez, patrocinador da igrexa románica, e un púlpito gótico, coa imaxe de Santiago Peregrino, pertencente á igrexa do século XV que mandou construír o arcebispo Lope de Mendoza.
Estes templos medievais, vencidos polo paso do tempo, xa gardaban no seu presbiterio a peza máis xacobea da vila: o Pedrón, interpretada como ara romana dedicada a Neptuno e na cal, segundo a Tradición, amarrouse a Barca de Pedra que transportara o corpo do Apóstolo e aos seus dous discípulos Teodoro e Atanasio.
Na Alta Idade Media usouse o Pedrón como base do ara de altar da primitiva igrexa dedicada a Santiago, levantada polo bispo Teodomiro no século IX.
Ponte Romana
Se o viaxeiro procede do sur, da provincia de Pontevedra, tería que salvar o ancho Ulla por unha ponte cuxas bases foron romanas, aínda que hoxe as sucesivas reformas mutilasen a obra e sexa difícil recoñecer a pegada do imperio latino.
Ponte Santiago
Unha vez que o visitante descansou nos bancos protexidos do sol polas árbores do espolón, o mellor é cruzar a ponte de Santiago cuxa data é de 1852, e que substituíu a outro que foi arrasado por unha crecida do río. Esta ponte une a zona chamada "A trabanca" co casco antigo de Padrón.
Cruzado a ponte, unha visita obrigatoria é visitar a fonte do Carmen e o convento. Tamén na mesma rúa, podemos subir as escaleiras que nos levarán ao "Santiaguiño".
Fonte do Carmen
Foi reconstruída cando terminaba o século XVIII, onde unha clara inscrición no exterior informa ao recentemente chegado de que se reedificó esta fonte reinando o señor don Carlos IIII sendo alcalde don Joaquín Foxi Bendaña, no ano 1789, mentres no interior advírtese que o ilustrísimo señor don Manuel de Sanlúcar, bispo de Sidonia, concedeu 40 días de indulxencias a todos os que devotamente rezasen unha salve diante desta imaxe.
Palacio do Bispo Quito
Moi preto da praza de Macías está a casa consistorial, levantada no século XVIII e que presume de escudo granítico da vila e, a escasa distancia, tamén se atopa o palacio do Bispo de Quito, que foi propiedade de Alonso da Pena e Montenegro, quen desempeñou a dignidade de bispo e foi, en Perú, capitán xeral de Quito; nese país americano faleceu en 1688. No palacio, asoportalado, onde manda o arco de medio punto, destacan os dous escudos que dan á Rúa das Dores, un deles coa data do ano 1669.
Localidade pegada a Padrón, na que se pode visitar laColegiata de Iria Flavia ( Ou Santa María de Adina)
Entre Cruces e Padrón a parada case obrigada é Iria Flavia, coñecida igualmente como Santa Maria de Adina e onde, cando os romanos impoñían a súa lei, confluían un total de sete vías.
Aí si que son palabras maiores, porque se trata dunha das igrexas máis antigas de Galicia. Antiga Sede Episcopal e primeiro templo mariano do mundo. Vespasiano (Perico Flavio), emperador romano elevou a Iria á consideración de municipio e a partir de entón chamóuselle Flavia. San Agatadoro, foi o primeiro en ocupar a cadeira episcopal, no ano 40 da nosa Era.
Teodomiro, Bispo de Iria, con todo o seu séquito de cóengos, foi o que descubriu o sepulcro de Santiago o Maior un 25 de Xullo do ano 813., de aí a gran importancia na tradición xacobea. Despues do descubrimento das reliquias do Apóstolo Santiago a importancia de Iria-Flavia pasou a Santiago que crecía coa mesma rapidez que este cabido iriense declinaba pero actualmente segue sendo un lugar de culto na tradición xacobea.
O Pedrón, as Penas e a Igrexa de Iria, son os tres alicerces do berce xacobeo, sendo desta maneira que o mito de Santiago naceu en Padrón.
Iria Flavia non impresiona tanto polo seu edificio -aínda que si chaman a atención as torres graduadas- como pola súa historia: na devandita Igrexa atópanse enterrados 28 Bispos Santos xa que os arredores foron desde sempre cemiterio (e onde, actualmente, os arqueólogos encargáronse de sacar á luz unha boa relación de sartegos antropomorfos e outra serie de obxectos). No cemiterio de Santa Maria de Adina pediu e foi enterrada a gran poetisa Rosalía de Castro hoxe no Panteón de Galegos Ilustres, en Santiago de Compostela.
O primeiro templo foi levantado paralelamente á introdución do cristianismo, e a finais do século X Almanzor reduciuno a cinzas.
O arcebispo Gelmírez, no século XII, ordenou a reconstrución do edificio, que hai máis de dous séculos e medio sufriu unha moi completa remodelación.
Hoxe, no interior, vidreiras, a capela do Bispo de Quito e os sepulcros de bispos irienses deteñen a mirada, como sucede co timpano -representando a Adoración dos Reyes- no exterior.
Santuario da Escravitude
Pero Padrón non é só o centro urbano. Sábeo ben quen procede do norte pola estrada Nacional 550, que de súpeto se atopou á esquerda cun templo ao cal o primeiro cualificativo que lle aplica é o de alto.
Porque, en efecto, o santuario da Escravitude dá unha sensación de altura. Non teña présa en acceder ao templo, porque entón esquecerase da fonte -a nivel de asfalto- na que no século XVIII un enfermo que se dirixía a Santiago de Compostela para obter curación á súa hidropesía bebeu e curouse 72 horas despois sen intervención de médico algún.
Gozoso, exclamou: "Grazas, Virxe, que me libraches dá escravitude do meu mal". Ese, di a lenda confundida coa Historia, foi a orixe do santuario, que se comezou a levantar grazas ao carro de bueyes que o afortunado cos favores divinos (un labrador da comarca pontevedresa do Salnés) doou para levantar o edificio.
Na centuria seguinte terminábase a segunda das súas torres, poñendo fin así a un proceso histórico que comezara moito antes, cando acababa o século XVI e o párroco de Cruces colocara sobre a fonte unha imaxe da Virxe co Neno en agradecemento por un dos favores que recibira dela.
Puente muy simple, de granito y posiblemente de los siglos XVI ó XVII. Posee tan sólo un vano y se piensa que en la antigüedad servía de paso desde un castro, próximo a la zona, y Calo.
Que visitar
